Objectbeschrijving
Buitenplaats Soeterbeek is een bijzonder complex gelegen op de grens van Eindhoven en Nuenen met een rijke historie en lange geschiedenis van de familie Smits van Oyen. Het object is sinds 1835 in de familie. Het huis Soeterbeek, de bijgebouwen, gebouwde tuinelementen, het park, de waterpartijen, tuinen en de omliggende landerijen zijn allen aangewezen als beschermd Rijksmomument en complex beschermde historische buitenplaats. Het landgoed, gelegen aan weerszijde van de grens tussen de gemeenten Nuenen en Eindhoven, en daarmee gelegen aan weerszijde van rivier De Dommel, is gerangschikt onder de Natuurschoonwet.
De klantvraag
Opdrachtgevers hebben het landgoed kort geleden via vererving in bezit gekregen en staan voor de uitdaging om het landgoed haar vitaliteit terug te geven en economisch klaar te maken voor behoud in de toekomst. Er is een achterstand in te halen. Opdrachtgevers zijn eigenaar van ieder een afzonderlijk gedeelte van het landgoed en staan voor een integrale aanpak van de opgave tot vitalisering. De familie heeft de wens om de buitenplaats te verduurzamen en weer functioneel en vitaal te maken om het behoud voor de toekomst veilig te stellen en dat begint met het hebben van een visie. Een mooie uitdaging!
Onze aanpak
Wij zijn begonnen met het thematisch inventariseren van alle aanwezige archiefstukken, bouwkundig en bouwhistorisch onderzoek van alle gebouwen en tuin en park. Daarnaast zijn de planologische mogelijkheden geanalyseerd. We hebben de familie geholpen om een thematische toekomstvisie voor de diverse onderdelen van Soeterbeek op te stellen.
Visie
Soeterbeek is veelal nog onaangetast en daarmee erg bijzonder en van hoge waarde. De buitenplaats blijft dan ook centraal staan in de toekomst van Soeterbeek. Een buitenplaats waar het nog steeds goed toeven is, net buiten de stad. Een plek voor genieten, reflectie, kunsten en cultuur, waar een breed publiek, op invitatie, te gast mag zijn.
De buitenplaats kan door dicht bij haar kernwaarden te blijven een hoogwaardige ontmoetingsplek bieden voor de ondernemende en bestuurlijke regio, voor educatieve projecten en voor leisure en pleasure door middel van hoogwaardige verblijfsrecreatie op niveau.
Deze visie hebben wij integraal vertaald naar de kwaliteit van het landschap, een balans tussen natuur en cultuur, een passende herbestemming voor de afzonderlijke gebouwen en een nieuwe kwalitatief hoogwaardige tijdslaag voor beoogde nieuwe rode ontwikkelingen.
Het landhuis bijvoorbeeld wordt gerestaureerd en verduurzaamd en krijgt een nieuwe bestemming met o.a. wonen in een appartement op de verdieping en ruimte voor exclusieve zakelijke en recreatieve dagactiviteiten en trainingen. De bijgebouwen bieden overnachtingsmogelijkheden.
Strategie
Er is een 5-jaren planning voor de vitalisering opgesteld en inmiddels zijn er in de verschillende thema’s al diverse stappen gezet. Zo is de restauratie van het exterieur van het landhuis nu in volle gang. Voor de restauratie hebben we aanvullende subsidie van de provincie Noord-Brabant aangevraagd en verleend gekregen. Andere gebouwen op het landgoed zijn al gerestaureerd en worden verhuurd als vergaderlocatie met overnachtingsmogelijkheid. Het atelierhuisje wordt verhuurd voor verblijfsrecreatie. We hielpen met het voorbereiden en aanvragen van subsidie voor het planmatig onderhoud van gebouwen en groene monumenten. Ook is er een plan opgesteld voor de omvorming van een gedeelte van de landbouwgronden naar nieuwe natuur en wordt er gewerkt aan de restauratie van tuin en park waarbij ook de nutstuinen onderdeel van de herbestemming zullen worden.
Wat maakte dit project nu zo speciaal?
Particuliere historische buitenplaatsen zijn in Nederland een steeds zeldzamer wordend verschijnsel. Het feit dat Soeterbeek nog altijd in bezit is van familie Smits van Oyen en dat ook de opvolgende generatie zich volledig in wil zetten voor de toekomst van deze buitenplaats maakt het toch wel heel bijzonder. De ziel zit er nog in!
Historisch kader
De buitenplaats Soeterbeek bestaat sinds omstreeks 1800 en bevindt zich op een plaats waar voorheen een klooster lag. De buitenplaats bestaat uit een landhuis gelegen in een landschappelijk park met glooiingen, gazons, doorzichten en waterpartijen. De laatste worden in hoofdzaak gevormd door de slingerende loop van de Dommel en uitlopers daarvan. Het huis, opgetrokken in een historiserende classicistische trant, is in 1938 naar ontwerp van F.A. Eschauzier gebouwd ter vervanging van een ouder, in 1936 afgebrand huis dat uit 1815 of 1835 stamde. Verder bevinden zich in het park enkele bruggen en een voormalige dienstwoning annex garage. Rond 1938 werd ook het park enigszins gewijzigd in historiserend-landschappelijke trant, naar ontwerp van tuinarchitect D.F. Tersteeg. Afgezien van de globale opzet bleven ook enkele van omstreeks 1900 daterende onderdelen gehandhaafd.
